Davranışçı ve kültürel öğretilere göre, takınaklı düşünceler kötü şartlanma, hatalı öğrenme sonucu ortaya çıkar. Temelde bulunan, kaygı ve endişe vermeyen, korkutmayan, ürkütmeyen bir düşünce, kötüler.
Her takınaklı düşüncede kaygı, korku, aşağılık ve yetersizlik duygusU kuşku, karşıtlık (tezat) vardır. Kimi takınaklı düşünceleri korkudan ayırmak güçtür. Bu nedenle takınaklı düşüncelerle korkular birlikte bulunur. Ancak takınaklı düşüncelerde kimi kez aşağılık duygusu, kimi kez kuşku, kimi kez de karşıtlık ön planda gelir.
Bazı tutsaklıklar ve saplantılar bütün çabalara karşın yaşam boyu sürüp gider. Bu tür tutkuların etkisi altında cinsel içgüdüye bağlı davranışlar bile bastırılıp engellenir. Aşağıdaki gülmece bunu en iyi biçimde anlatmaktadır:
"Bir gençte sapanla kuş vurmak takıntısı, tutsaklığı varmış. Bu nedenle başka şey düşünmüyor, yapmıyor, yemiyor, içmiyor, konuşmuyor, eline geçirdiği sapanla kuşların peşinden koşuyormuş. Bu durumu gören ailesi, pnu tedavi" için bir ruh hastanesine yatırmışlar. Uzun süre tedaviden sonra düzelip düzelmediğini anlamak üzere hastane hekimleri toplanmış, genci karşılarına alıp soru sormaya başlamışlar.
"Anlat bakalım buradan iyileşmiş olarak çıkınca ne yapacaksın?"
"Kendime uygun, güzel bir kız arayacağım."
"Çok iyi... Peki daha sonra ne yapacaksın?"
"Onunla tanışıp anlaşırsam evleneceğim."
"Güzel, güzel, çok yerinde bir karar. Peki evlenince ne yapacaksın?"
"Düğün gecesi gelini alıp yatak odasına çıkacağım."
Hekimler gencin verdiği yanıtlardan durumunun düzelmiş olduğu tanısıyla memnun olup sorularını sürdürmüşler.
"Peki, daha sonra..."
"Onu sevip okşayacağım. Sonra yavaş yavaş gelinliğini ve çamaşır-'annı çıkaracağım. Sıra külotuna gelince..."
Hekimler gencin iyice düzeldiği yargısına varmak için son soruyu sormuşlar.
"Evet, sıra külota gelince ne yapacaksın?" Gencin gözleri parlamış, biraz coşku, biraz utanma duygusuyla kaşık bir durumda bağırmış.
"Külottaki lastiği çıkarıp sapan yapacağım ve kuş avınağım."
Takınaklı düşünceler çoğu kez çocukluk dönemindeki saplantılardan kaynaklanır.
Genç kadın, arkadaşlarına ne denli temiz olduğunu anlatıyordu.
"Ben günde dört beş kez çamaşır değiştirir, iki üç kez yıkanırım."
Arkadaşlarından biri dudak büktü.
"İki yaşıma kadar ben de öyleymişim. Altımı kirlettiğim için anne günde birkaç kez beni yıkar ve çamaşırlarımı değiştirirmiş."
DERLEYEN... (EDİTÖR)
İletişim:
[email protected]