META PROGRAMLARI SAPTAMAK

2013-07-14

Share on Tumblr

Meta programlar, evrensel oldukları kadar çeşit çeşittir. Onları izleyerek, sorarak ve dinleyerek bilmeye başlarsınız. Çoğu durumda, özellikle düzenli ilişki içinde olduğunuz insanlar söz konusu olduğunda, başlıca farklılıkların farkında olunca, onları tanımakta, örneğin geçmişte yaşıyor görünen, sürekli ‘okşanmaya’ ihtiyaç duyan, maddi sahiplik ve statü sembolleriyle ilgilenen ya da bir göreve başlamadan önce tüm olası sonuç ve etkileri anlamak ihtiyacı hisseden türde insanlan tanımakta hiç zorluk çekmezsiniz. Duyusal tercihi tanımada gördüğümüz gibi, insanların kullandıkları sözcük ve ifadeler de düşüncelerinin yapılanma biçimini ele vermektedir.

Öteki insanın ‘harita’sına nüfuz etmek için ‘duyusal keskinliğe’ ihtiyacınız olacaktır. Bir insana, planlı bir yeniden yapılanmadan, başka bir değişim önerisinden ya da bir ilişkiden ne istediğini sorduğunuzda, neyi istediğini mi söylüyor yoksa neyi istemediğini mi? Bir ürünü ya da hizmeti, onun sizi nelerden kurtardığı (yüksek yakıt masrafları, kazalar, yaşlanma, vb.) temelinde mi, yoksa olumlu getirilen (hız, keyif, huzur) temelinde mi anlatıyor?

Kendilerinin nasıl hissettikleri açısından mı konuşuyorlar, yoksa diğer insanların ne düşünebilecekleri ya da hissedebilecekleri açısından mı? Tatil deneyimleri hep yerler hakkında mı, yoksa yaptıkları şeyler ya da insanlar ve ilişkiler hakkında mı? Deneyimleri yansı boş olan bir bardak gibi mi, yoksa yarısı dolu olan bir bardak gibi mi? Şimdiki zamandaki bir durumdan, geçmişe ait terimlerle mi, yoksa geleceğe ait terimlerle mi konuşuyorlar? Ne olması gerektiğinden mi, yoksa ne olabileceğinden mi bahsediyorlar? Tüm bu eğilimleri ayırt etmek için ihtiyacınız olan duyusal keskinliği özel tekniklerle edinemezsiniz; ihtiyacınız olan şey, belli başlı modellerden haberdar olmak ve sağduyuyu kullanmaktır. Ayrıca, pratikle birlikte gelen beceri de bir gerekliliktir.
Duyusal tercihte olduğu gibi, bir defada çok fazla şeye kalkışmamanız yararlı olabilir. Örneğin, belirli bir günde yukarıdaki meta programların sadece birine ilişkin örnekleri saptamaya çalışın. Alternatif olarak, birkaç kişiden çok bir kişinin üzerinde yoğunlaşın (örneğin, bir toplantıdaysanız). Tıpkı araba kullanmayı öğrenirken ya da karmaşık bir beceri kazanırken olduğu gibi, yaptığınız şeyi farkına bile varmadan yapabilecek duruma gelinceye kadar, baş edebileceğiniz parçalar halinde öğrenmeniz gerekir.

Her türlü iletişim tıkanıklığı, bu meta programların işleyişinin kişiden kişiye farklılık göstermesiyle ilgili olabilir. Diğer insanların nasıl düşündüğünü (algılamalarını bu çok farklı yollarla nasıl yapılandırdıklarını) anladığınız zaman, onların gerçeklik haritalarına girmeye başlayacaksınız. İletişimin tüm esprisi de budur zaten. Bu önemli stratejilerin çok sınırlı bir ölçüde kavranması bile, etkili bir iletişim için araç seçiminden, hatta mesajın kendisinin sözcüklerinin seçiminden daha önemli olabilir. ‘Benzerlik’ uyumlu ilişki, uyumlu ilişki de daha iyi bir karşılıklı anlayış demektir. Aralarında iyi bir ilişki kurulmuş olan insanlar, yöneticilik kitaplarının çoğu kez önerdiği formel tarzda iletişim kurmaya neredeyse hiç gereksinim duymazlar.

Spor, politika ya da hobilerde olduğu türden ortak ilgiler de iletişimin temeli olabilecek uyumlu bir ilişkiyi yaratabilir. Meta programlar denen şeylerin yanı sıra, davranışımızın her biçimini yönlendiren daha düşük düzeyli stratejilere de sahibizdir. İsimleri hecelemek veya anımsamak, zihinsel aritmetik ya da bir iş mülakatını kazanmak için uygulanan stratejiler vardır. Diş macununu sıkmak, bulaşık yıkamak ve dosyalamak için de stratejiler vardır. Bu stratejiler, uyumlu ilişki ve iletişimin önünde birer engel de olabilirler, mükemmel bir iletişim kurmanın anahtan da. NLP bu faktörlerin farkında olmamızı sağlar, ama aynı zamanda, stratejilerin bize daha yararlı olmalan için onları değiştirmeye ilişkin yollan gösterir. Mükemmelliğe ilişkin spesifik stratejiler daha aynntılı olarak dördüncü kısımda tartışılmaktadır.

İzmir’deki NLP Eğitimleri ile ilgili detaylı bilgi için 232 422 59 54 numaralı telefondan veya burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.