Öz güven bilinçli veya bilinçsiz olabilir. Arkadaşlarınız veya akrabalarınız öz güveninizin sinyallerini fark edebilirler. Fakat kendiniz çoğu zaman 'evi' içeriden göremeyebilirsiniz. Böylece öz güveninizi düzeltmek, kendinizi bilmekle, ortaya çıkacak işaretleri değerlendirmekle, yalanları ve rasyonel olmayan inançları görebilmekle olur.
Öz güveniniz hakkında farklı bir bakış açısına sahip olmanın en muhteşem yollarından biri baskın olmayan bir el yazısı ile egzersiz yapmaktır. Vücudunuzun fiziksel olarak iki yanının beyninizdeki iki zıt yan ile kontrol edildiğini hatırlayın. Bunun için sağ eliyle yazan bir insan daha zayıf olan sol elini kullandığı zaman beynin sağ tarafı kullanılır. Bu zıt beyin kontrolü ile ilgili olan fiziksel fonksiyonların açık olduğu yerlerde bu zıtlık önemli değildir. Fakat baskın olmayan elle yazı yazmak söz konusu olduğunda -bu dilde kullanılırsa dilsiz kısım- bazı ilginç şeyler görülebilir.
Kendinizi tarif eden kelimeler düşünmekle başlayın. Bunlar 'onur', 'sabırsız', 'hırslı', vs. gibi basit kelimeler olacak. Sizin genelde yazı yazdığınız el ile aklınıza gelen kelimeleri yazın. Bu listeyi bir yana koyun. Başka bir şey okumaya veya yapmaya devam edin. Kısa bir süre sonra baskın olmayan elinizi kullanarak başka bir liste oluşturun. Yavaş olacağınız ve kelimelerin zar zor okunabilecek kadar yazılabildiği kesindir fakat sabırla yazmaya devam edin. Daha başka bir şey düşünemeyene kadar aklınıza ne gelirse yazın. Daha sonra iki listeyi karşılaştırın. Bu ikinci liste bazen sizi şaşırtabilir. Çünkü baskın olmayan elle yazdığınız için beyninizin daha az alışık olduğunuz kısmı tarafından yönetiltir ve farkında olmadığınız özelliklerinizi ortaya çıkarabilir.
Seminerin birinde bir yönetici kendini hırslı olarak tarif ettiğini fark etti. Bu kelime onun birinci listesinde yoktu ve de o kendisini asla bu şekilde tanımlamaya yanaşmıyordu. Bu tabir onun yarım yamalak okunabilen sol elle yazdığı, neredeyse karalama durumundaki yazılarının arasından çıktı! Bununla birlikte onun yakın arkadaşları sağ beynin sürpriz tarifine katılıyorlardı. Diğer durumlarda da iki liste arasında kelimelerin bazıları birbiriyle sanki farklı insanları tanımlıyormuş gibi uyuşmuyordu. Farklı bir bakış açısına sahip olmak istediğiniz zaman bu şekilde baskın olmayan yazıyı kullanabilirsiniz. Bu yapılarak sol beynin alıştığımız şablonları kırılır ve kendimiz hakkında daha derin doğrulara yol açan zihinsel bir yapıya ulaşırız. O değişiklikler getiren görselleştirme tekniklerini kullanabildiğiniz kendi düşüncelerinizdir.
İlk adım, pozitif öz güveni tanımlamaktır. Pozitif öz güvene sahip olmak demek:
* Kendinizi bilmeniz ve kendinizi olduğunuz gibi kabul etmeniz.
* Herhangi bir duruma bakmaksızın içinizdeki değere inanmanız.
* Pozisyonunuzu dünyada realistçe görmek fakat gelecek için iyimserliği
unutmamak.
* Zayıflıklarınızı tanıyabilecek kapasitede olmak ve bunları daha iyiye dönüştürmek için istekli olmak.
* Kendi özgülüğünüzü tanımak ve sizi dünyada tek yapan kişisel özelliklerinizle gururlanmak.
* Kendi yeteneklerinize karşı sağlıklı bir hayran olma duygusu beslemek ve başardığınız şeylere pozitif bakabilmek.
* Yeni bir şeyler denemek için istekli olmak ve başarısızlıktan korkmamak.
* Hayatınızı ellerinize alma ve hayatta istediğinizi yapabilme cesaretinizin olması.
Kendi öz güveninizi tanımanız için listeyi şöyle bir kontrol etmeniz size yardım edecektir. Aynı zamanda nerede değişiklik yapmanız gerektiğini de göreceksiniz. Aşağıdakilerden size uyanlara işaret koyunuz:
? Ben iyimser bir insanım.
? Tatmin olduğum, dengeli bir hayatı yapıyorum.
? Ben hayat dolu bir insanım.
? Pozitif bir öz güven yansıtıyorum.
? Yeni sosyal durumlarda rahatım.
? Başkalarındaki iyilikleri araştırırım.
? Samimi iltifatları kabul ve takdir ederim.
? İletişimlerimde göz diyaloguna önem veririm.
? Hedefi olan bir insanım.
? Başkalarını ikna etmeyi önemsemem.
? Vücuduma bakarım ve iyi giyinmeye önem veririm.
* Hislerimi doğrudan gösterebilirim.
* Kendi yanlışlarıma ve kusurlarıma gülebilirim.
* Suçluluk duygusu hissetmeksizin yardım isteyebilirim.
* Başkalarının önünde konuşurken kendimi rahat hissederim.
* Engelleri bir meydan okuma olarak kabul ederim.
* İyi bir dinleyiciyim.
* Bütün 'düşüncelerimde ve aksiyonlarımda sorumluluk kabul ederim.
İşaretli olan şıkların çokluğu sizin öz güveninizin sağlıklı olduğunun göstergesidir. Bu sizin kendinizi pozitif gördüğünüzü ve iyi değerlendirdiğinizi gösterir. Kendinizin bu resmi, davranışlarınızı düzenleyen bir 'termostat' görünümündedir.
Hepimiz bu iç resme sahibiz ve o herkeste kendine özgü olduğu kadar açık ve detaylıdır da. Onu tarif etmekte zorlanmış bile olsak ve hatta bilinçli düşündüğümüzde kafamızda şekillendirememiş de olsak bütün sözlerimizde ve tutumlarımızda hemen görülebilir.
Bu günlerde yüksek bir öz değer ile yetişkinliğe ulaşabilmek kolay değil. Aile ve eğitim sistemi istemeyerek de olsa genellikle sınırlamalar getirir. Bir şeye uymak için tenkit ve baskı, her birimizin hoşlandığı sonsuz değer duygusunu, bireyselliği ve kendine özgü olmayı engeller. Bunlarsa sağlıklı bir öz güvenin parçalarıdır. Kendi öz güveninizi tanımak için ilk adım başarılı bir değişikliktir.
DERLEYEN... (EDİTÖR)
İletişim:bilgi@cemalkondu.