Sınavla ilgili olarak, çocuğun değerini sınavdaki başarısıyla eş tutmak, sonuçlarla ilgili olarak korkutmak, tehdit etmek, "Sen hele bir kazanama, o zaman görüşürüz." yada "Kazanamazsan arkadaşlarının yüzüne nasıl bakarsın, aile dostlarımızın hepsine rezil oluruz." gibi ifadeler çocuğun motivasyonunu değil kaygısını arttırır. Çocuk ailesinin ve başkalarının gözünde kendisinin değil, sınavdaki başarısının önemli olduğunu düşünür ve sınava gerçek dışı bir anlam yükler. Bu da kaygısını arttırır. Kaygı, öğrenmenin ve öğrendiğini kullanmanın önündeki en önemli engeldir. Kaygısı artan, sınava olduğundan farklı anlamlar veren öğrenciler için her sınav bir "Kriz" dir. Kendisini ispatlaması gereken, değerli olduğunu herkesin görmesi gereken ve mutlaka kazanılması gereken bir savaş. Bu duygularla sınava hazırlanan genç her bir sınavı, hattâ her bir çalışma testini, kazanılması gereken bir savaş olarak görecek, yapamadığı her bir soruyu kaybedilmiş bir savaş olarak yorumlayacaktır. Bu da umutsuzluk duygusunu ortaya çıkaracaktır. "Bir soruyu bile çözemiyorum, koskoca bir sınavı nasıl kazanırım." diye umutsuzluğa düşecek belki de çalışmayı
bırakacaktır. Oysa sınav gencin gözünde "kriz"e değil, "fırsat" a dönüştürülebilmelidir. Sınavın "amaç" değil, amaçlarına ulaşılmasını kolaylaştıracak bir "araç" olduğu bilinmelidir
Çocuğa, sınavın, amaçlarına ulaşabilmesi için bildiklerini, öğrendiklerini kullanabileceği amaçlarına ulaşmasını kolaylaştıracak bir "fırsat" olduğu söylenmelidir. Çocuğa düşen de bu fırsatı en iyi şekilde değerlendirmektir. Örneğin dershanedeki deneme sınavlarına "eksiklerin görülüp giderilmesi için fırsat sağladığı" biçiminde bir anlam yüklenmesi, krizi fırsata dönüştürebilecektir. Deneme sınavlarının sonuçlarını yorumlarken de "bak kaç tane yanlışın var, bu yanlışlarla sınavı nasıl kazanacağım merak ediyorum" veya "bak yine yanlış yapmışsın, nasıl kapanacak bu açıklar" demek yerine "doğru cevapların geçen sınava göre artmış, demek ki bir önceki sınavda ki açıklarını kapatmaya başlamışsın" şeklinde bir ifade kullanmak çocuğun motivasyonunu arttıracak derslere daha sıkı sarılmasını sağlayacaktır.
Anne babalar çocuğu her zaman tehdit etmeyebilir, bazen de çocuğu olumlu etkilemek düşüncesiyle "ben sana güveniyorum sen en iyi bölümlere layıksın, senin kazanamaman gibi bir ihtimali düşünemiyorum bile" gibi ifadeler kullanırlar, bu da çocuğa taşıyabileceğinden fazla yük yükler. Kendisinden ne kadar büyük beklentiler içinde olunduğunu gören çocuk gerçekçi olmayan hedefler belirler ve bu hedefe ulaşmak için tüm gücüyle çabalar. Ancak bir süre sonra, taşıyamayacağı kadar ağır olan bu yükün altında ezilmeye başlar. Yükün ağırlığını hissettikçe öğrenmesi ve öğrendiklerini kullanması zorlaşır, çok çalışmasına rağmen beklediği karşılığı alamaz. Çocuğun bunları yaşamaması için, aile gençten, verebileceğinden fazlasını beklememelidir.
Hiç kuşkusuz, çocukların yaşamlarının bu önemli dönemlerinde onlara en iyi şekilde destek olmak her anne babanın isteğidir. Ancak önemli olan, çocuğa "doğru ve onun başarısını arttırabilecek şekilde" destek vermektir. Bunun için de, sınavın asla bir dönüm noktası olmadığını ama yaşamdaki amaçlara ulaşmayı kolaylaştıracak bir fırsat olduğunu vurgulamalı ve onlara, sınavdan alacakları sonuca değil; kendilerine değer verdiğimiz mesajını iletebilmeliyiz. Onlara içtenlikle "sen benim için her şeyden önemli ve değerlisin. Hayatındaki bu önemli dönemde, sana istediğin desteği vermeye hazırım.Senin kendi üzerine düşenleri en iyi şekilde yapacağım biliyorum, ben de üzerime düşenleri yapmaya hazırım" diyebilmeliyiz..
Bu makale şu konularla ilgili olabilir :
Çocuğu SBS'ye hazırlanan ailelere öneriler -
Sınavlarda başarıyı yakalama rehberi -
SINAVLARA HAZIRLANAN ÇOCUKLARIN AİLELERİNE ÖNERİLER
başlıklı Cemal KONDU
tarafından yazılan yazı 2610 kişi tarafından okundu ve 0 kişi tarafından yorumlandı