YÜZEYDEKİ YAPI İLE DERİNDEKİ YAPI

2013-07-14

Share on Tumblr

Meta Modeli, tüm bu basitleştirme tiplerinin örnekleri olan yaygın dil kalıplarını ortaya koyar. Dilin yapılarını, yani günlük iletişimde kullanılan yüzeydeki yapı ile her türlü düşünce kalıbını içeren derindeki yapıyı değerlendirdiğimizde, anlamın nasıl kaybedilebildiğini ya da çarpıtılabildiğini anlamak zor değildir. Bu sınırlamaları yansıtan yaygın dil kalıplarını tanıyarak, herhangi bir iletişimi daha bilgili ve dikkatli biçimde hem tanımaya hem de karşılık vermeye hazır olabiliriz.
Bu model, genelleştirmeler, göz ardı etmeler ve çarpıtmalar dediğimiz üç dil kategorisini de içeren bir düzine yaygın kalıbı tanıtmaktadır. Bunların çoğu yöneticilere hemen bildik gelecek, diğerlerinin ise, örnekler verilir verilmez hiç yabancı olmadığı anlaşılacaktır. Bu model NLP'nin önemli bir parçası olduğu ve yöneticilerin sürekli karşılaştıkları iletişim tuzaklarını açık bir şekilde gösterdiği için, şimdi bu kalıpların her birini açıklayacağım. Şaşırtıcı olmasa gerekir ki, bu dilbilimsel model, gönülsüzce kabul edeceğim kendi jargonuyla birlikte gelmektedir ve umarım bu kendine özgülük, bilgisayar, muhasebecilik ve diğer uzmanlık alanlarında çektiğimizden daha fazla sıkıntı vermez size.

Model, dile dayalı olmasına rağmen NLP içinde daha geniş bir öneme sahiptir. ‘NLP modeli’ olarak adlandırılabilen bir model, görme, işitme, hissetme, koklama ve tatma şeklindeki beş duyuyu içsel olarak temsil etme biçimimizi içermektedir. Ayrıca, beyinlerimize giren pek çok uyarıcının farklı değerlerimiz, inançlarımız ve şeylerin anlamına ilişkin benzersiz algılayışlarımıza uygun olarak nasıl süzüldüklerini de görmüştük. Tüm duyularla ilgili olsa da, bu süzülme, Meta Modeli kalıbını da izler görünmektedir: Yani, bilgileri genelleştirir, göz ardı eder ve çarpıtırız. Dolayısıyla iletişim, tümüyle anlayışı bir beyinden diğerine aktarmakla ilgili olduğuna göre, bu kişisel süzgeçleri karşılıklı olarak aşmamız gerekmektedir. Neyse ki dil, tüm sınırlılığına rağmen, her birimizin nasıl düşündüğü konusunda çok yararlı ipuçları vermektedir. Meta Modeli tam da bu noktada güçlü bir araçtır.

İlk bölümde sıralanmış olan sorulan aklınızda tutmaya çalışın. Burada öğrendiklerinizin yanı sıra, bu modeli daha iyi iletişim kurmak için nasıl kullanabileceğinize ilişkin çeşitli yollar düşüneceksiniz. Aynca unutmayın ki, NLP'de, ilkeler, modeller ve teknikler hakkında ‘Ya şu ya da bu’ gibi sorunları yoktur. Şimdiye kadar öğrendiğiniz her şey hâlâ geçerlidir. Sırf yılbaşında hediye olarak yeni, gösterişli bir matkap aldınız diye, tüm alet takımınızı kaldırıp atmak zorunda değilsiniz.

İzmir’deki NLP Eğitimleri ile ilgili detaylı bilgi için 232 422 59 54 numaralı telefondan veya burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.